Σαμιακά
Όψεις του προσφυγικού φαινομένου


Του Δημήτρη Καρβελά
Α΄ Μέρος
ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ
Ο άνθρωπος ταξίδεψε πριν ανακαλύψει τη φωτιά, πριν καλλιεργήσει τη γη, πριν μιλήσει τις γλώσσες. Ταξίδεψε για να βρει τροφή, νερό, συντρόφους, αλλά κυρίως για να δει, να μάθει και να ονειρευτεί. Οι αποστάσεις όμως ήταν τεράστιες, οι κίνδυνοι πολλοί και τα μέσα λίγα. Οι ταξιδιώτες έπρεπε να βρουν μέρος για να ξαποστάσουν οι ίδιοι και να ταΐσουν τα ζώα τους. Η ανάγκη αυτή οδήγησε στη διαμόρφωση ενός πλαισίου χορήγησης στέγασης, τροφής και προστασίας προς αγνώστους, το οποίο ονομάστηκε φιλοξενία. Η φιλοξενία έγινε αναπόσπαστο κομμάτι των ανθρώπινων κοινωνιών και πολιτισμών. Κάθε κοινωνία ανέπτυξε ένα πλαίσιο κανόνων που αφορούσαν τόσο τον πάροχο της φιλοξενίας (οικοδεσπότη) όσο και τον αποδέκτη (φιλοξενούμενο). Για παράδειγμα, ο Οδυσσέας στον δεκάχρονο Νόστο, το ταξίδι του προς την Ιθάκη, χρειάστηκε να γίνει ικέτης πολλές φορές.
Φιλοξενία στην εποχή του εθνικού κράτους
Τι είναι τα σύνορα και πότε έγιναν τόσο σημαντικά; Σύνορα με την έννοια ενός υλικού στοιχείου που διαχωρίζει δύο σημεία στο χώρο πάντα υπήρχαν. Συνήθως ήταν γεωφυσικά στοιχεία, όπως ένα ποτάμι, ένα βουνό, μια έρημος, τα οποία μετατρέπονταν μέσα από ιστορικές συγκρούσεις και παραδόσεις σε νοητές γραμμές που διαχώριζαν ομάδες, κοινότητες ή φυλές. Όμως οι γραμμές αυτές ήταν πάντα προϊόντα διαπραγμάτευσης ανάμεσα σε αυτές τις ομάδες και όχι καθορισμένα από διεθνείς συμβάσεις όρια. Αυτό δε σημαίνει ότι η παραβίασή τους ήταν πιο εύκολη.
Τα πράγματα αλλάζουν, τουλάχιστον για την Ευρώπη κατά το 19ο αιώνα και μέχρι το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πώς έγινε αυτή η σταδιακή αλλαγή στην κατανόηση των συνόρων από ανεπίσημες γραμμές πολιτισμικής διαπραγμάτευσης σε μόνιμες πολιτικοστρατιωτικές ζώνες ελέγχου; Πρόκειται για μια σταδιακή αλλαγή στην οποία συνετέλεσαν η εφεύρεση της τυπογραφίας (15ος αιώνας) και η αύξηση του εγγραμματισμού, η συστηματοποίηση των γλωσσών και η διαμόρφωση ενός ενιαίου εκπαιδευτικού συστήματος. Επίσης, η μετάβαση από τη γεωργική οικονομία στην εκβιομηχάνιση (17ος αιώνας) έθεσε τις βάσεις για μια σειρά κοινωνικών αλλαγών, όπως η μετακίνηση στις πόλεις ενός διαφοροποιημένου (γλωσσικά, πολιτισμικά) ανθρώπινου δυναμικού το οποίο άρχισε να ομογενοποιείται.
Όλα αυτά διαμόρφωσαν τη συνθήκη μέσα στην οποία άνθρωποι που δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους, όπως συνέβαινε κατά το παρελθόν σε μικρά χωριά ή στις μεσαιωνικές καστροπολιτείες, ένιωθαν να ανήκουν στην ίδια κοινότητα. Μιλούσαν την ίδια γλώσσα, διάβαζαν τις ίδιες εφημερίδες, είχαν τους ίδιους προγόνους, γιορτές, φαγητά. Αυτές οι φαντασιακές, με τη έννοια όχι του ψέματος αλλά της ιστορικά διαμορφωμένης πεποίθησης, κοινότητες αποτέλεσαν τα έθνη, ενώ η εθνική ταυτότητα έγινε κυρίαρχη κατηγορία αναγνώρισης πολιτικών, οικονομικών και πολιτισμικών δικαιωμάτων.
Αν και έθνη υπήρχαν από την αρχαιότητα, μέσα σε αυτούς τους αιώνες ταυτίστηκαν με συγκεκριμένα εδάφη (εδαφική κυριαρχία) και απέκτησαν διακριτά και κατά το πλείστον ομογενοποιημένα χαρακτηριστικά (γλώσσα, θρησκεία, έθιμα και παραδόσεις).
Τα έθνη-κράτη θεωρούνταν κοιτίδες δημοκρατίας, όπου όλοι είχαν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις (κληρονομιά της Γαλλικής Επανάστασης του 1789). Έτσι, ταυτίστηκαν με κινήματα αφύπνισης των λαών εναντίον τυραννικών καθεστώτων, όπως για παράδειγμα οι λαοί των Βαλκανίων εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αυτή η θεώρηση όμως παρέβλεπε το ρόλο των πιο ισχυρών κρατών στη χάραξη των συνόρων. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της χάραξης συνόρων στη Μέση Ανατολή. Η διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και η παρέμβαση των μεγάλων δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας, Γερμανίας) που είχαν οικονομικά συμφέροντα στην περιοχή (εμπορικοί δρόμοι, πετρέλαιο), οδήγησαν σε μια αυθαίρετη χάραξη συνόρων, όπου διαφορετικά έθνη πολλές φορές αναγκάστηκαν να συγκατοικήσουν χωρίς να νιώθουν ότι έχουν πολλά κοινά. Την ίδια στιγμή η δημιουργία των εθνικών κρατών μετασχημάτισε κατηγορίες, οι οποίες μέχρι τότε χρησιμοποιούνταν από τους λαούς για να περιγράψουν την ταυτότητα τους (γλώσσα, θρησκεία, έθιμα κτλ.) σε αναλλοίωτα και παγιωμένα κριτήρια, βάσει των οποίων προσδιοριζόταν το αν κάποιος ανήκει σε ένα έθνος και θεωρείται πολίτης του ενώ άλλοι αποκλείονταν.
Αυτοί οι αποκλεισμοί στις αρχές του 20ού αιώνα οδήγησαν σε πληθώρα βίαιων ή μη μετακινήσεων, η έκταση των οποίων ήταν τέτοια που οδήγησε στη δημιουργία της Κοινωνίας των Εθνών (1921-1939), προάγγελο των Ηνωμένων Εθνών. Αφήνοντας την πατρίδα τους, αυτοί οι άνθρωποι θα έπρεπε να καταγραφούν και να τους δοθούν έγγραφα, ώστε να μπορούν εργαστούν ή να ταξιδέψουν. Η Κοινωνία των Εθνών αποφάσισε να δώσει σε αυτούς τους πρόσφυγες διαβατήρια, τα λεγόμενα διαβατήρια Νάνσεν (από το Νορβηγό ύπατο αρμοστή Φρέντριχ Νάνσεν). Η λύση ήταν μια καινοτομία αλλά και μια νίκη για αυτό που σήμερα ονομάζουμε ανθρώπινα δικαιώματα. Ήταν η πρώτη φορά που όχι ένα κράτος, αλλά το σύνολο των εθνών, αναγνώρισε ότι η ανθρώπινη ζωή πρέπει να προστατεύεται, ακόμη και αν έχει χαθεί η ιδιότητα του πολίτη ενός συγκεκριμένου κράτους.
H αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών στον 20ό αιώνα
Η φιλοξενία στην προεθνική εποχή έπαιξε το ρόλο ενός φίλτρου, όπου ξένοι μεταξύ τους άνθρωποι, ομάδες, κοινότητες μετασχηματίζονταν σε φίλους καλλιεργώντας σχέσεις συνεργασίας σε εποχές που ούτε η επικοινωνία ούτε η συγκοινωνία ήταν εύκολες. Στην εποχή των εθνικών κρατών αυτό αλλάζει. Σε αυτήν την ιστορική εποχή παγιώνονται κατηγορίες και κριτήρια για το ποιος ανήκει στην εθνική ομάδα, το έθνος, και ποιος αποκλείεται. Μάλιστα αυτός ο αποκλεισμός στιγμάτισε, περιθωριοποίησε και συχνά οδήγησε σε ηθελημένη ή/και βίαιη μετακίνηση. Οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι, που σφράγισαν τις απαρχές του 20ού αιώνα οδήγησαν σε μαζικές πληθυσμιακές μετακινήσεις και ανθρώπους χωρίς πατρίδα. Το σύνολο των μεταπολεμικών εθνών αναγνώρισε την ανάγκη προστασίας των ανθρώπων αυτών και κατέληξε στη Σύμβαση της Γενεύης (1951).
Η Σύμβαση ήταν η πρώτη διεθνής προσπάθεια ορισμού του πρόσφυγα αλλά και της αναγνώρισης του δικαιώματος της μη επαναπρoώθησης αυτών των ανθρώπων σε χώρες, όπου η ζωή τους θα βρισκόταν σε κίνδυνο. Με βάση τη Σύμβασή αυτή πρόσφυγας δεν ήταν μόνο εκείνος που οδηγούνταν σε φυγή από τη χώρα του λόγω πολέμου ή πολιτικών και ιδεολογικών διώξεων αλλά και οποιοσδήποτε είχε την υποψία δίωξης εξαιτίας συμμετοχής σε κάποια ομάδα (εθνοτική, θρησκευτική, σεξουαλική, γλωσσική κτλ.). Αργότερα προστέθηκαν και οι οικολογικοί πρόσφυγες, δηλαδή άνθρωποι που ξεριζώνονται για περιβαλλοντολογικούς λόγους, όπως η καταστροφή από το τσουνάμι στην Ταϊλάνδη το 2004. Το δικαίωμα προστασίας, σύμφωνα με τη Σύμβαση, δίνει στον πρόσφυγα δικαιώματα νόμιμης μετακίνησης, εκπαίδευσης, υγείας αλλά τον υποχρεώνει επίσης να συμμορφώνεται με τους νόμους του τόπου στον οποίο διαμένει.
Comments
Σαμιακά
Νέο κέντρο δημιουργικής απασχόλησης για άτομα με αναπηρία στη Σάμο


Η νέα δομή ειδικής αγωγής του ΚΔΑΠ ΜΕΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗ – κέντρο δημιουργικής απασχόλησης για άτομα με αναπηρία, θα ανοίξει τις πόρτες της τον Σεπτέμβριο στο νησί της Σάμου, μοναδική στο αντικείμενο της, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία, την ανάπτυξη και την ενίσχυση δεξιοτήτων τους καθώς και τη στήριξη της οικογένειάς τους.
Οι υπηρεσίες μας αφορούν ανήλικους και ενήλικους από 5 ετών και άνω, και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα διαταραχών –νοητικών, κινητικών, ψυχικών και αισθητηριακών. Στοχεύουμε στη δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος όπου παιδιά και ενήλικες με αναπηρία μπορούν να νιώσουν τη χαρά της έκφρασης μέσω οργανωμένων δραστηριοτήτων – πάντα με την επίβλεψη έμπειρων εκπαιδευτών.
Στη δομή μας γίνεται αρχικά αξιολόγηση των δυνατοτήτων και των αδυναμιών κάθε ατόμου και στη συνέχεια οργάνωση ενός εκπαιδευτικού προγράμματος το οποίο συναντά τη μοναδικότητα και τις ανάγκες του. Τα προγράμματα και οι δράσεις του ΚΔΑΠ ΜΕΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗ, προσαρμόζονται ανάλογα την ηλικία, τις δεξιότητες και τα ενδιαφέροντα των ατόμων με αναπηρία.
Τα άτομα με αναπηρία μπορούν να απασχοληθούν σε δραστηριότητες όπως η ανάπτυξη των ατομικών και κοινωνικών τους δεξιοτήτων, η συμμετοχή σε προγράμματα άθλησης και σωματικής υγείας, προγράμματα αυτόνομης διαβίωσης, έκφρασης και ψυχαγωγίας καθώς και σε προγράμματα εκπαίδευσης για επαγγελματική κατάρτιση.
Καθοριστικό ρόλο παίζει για εμάς ο τομέας της ένταξης και της κοινωνικοποίησης, καθώς αποτελεί και πρωταρχικό σκοπό της εσωτερικής λειτουργίας του κανονισμού μας.
Τα προγράμματα μας πραγματοποιούνται σε μικρές ομάδες όμοιας λειτουργικότητας, ώστε κάθε παιδί / ενήλικας να νιώθει ότι μπορεί να εκφραστεί, να επικοινωνήσει, να ενταχθεί. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους δημιουργούνται εργαστήρια καλών τεχνών και εικαστικών, γίνονται επισκέψεις σε μουσεία, βόλτες σε θέατρο και κινηματογράφο, εκδρομές και πεζοπορίες στη φύση. Όλα αυτά, μέσα σε καλά οργανωμένα πλαίσια και πάντα με την επίβλεψη του επιστημονικού προσωπικού της δομής.
Οι υπηρεσίες και η μετακίνηση των εκπαιδευομένων του ΚΔΑΠ ΜΕΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗ παρέχονται δωρεάν μέσω του προγράμματος « Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής».
Οι συμμετοχές, οι περιπτώσεις των παιδιών και ο τόπος διαμονής τους θα καθορίσουν την μορφή του ΚΔΑΠ ΜΕΑ και την τοποθεσία (Βαθύ ή Καρλόβαση).
Γι’ αυτό καλούμε κάθε ενδιαφερόμενο να επικοινωνήσει μαζί μας και να εκδηλώσει το ενδιαφέρον του, ώστε να γίνει εφικτή η λειτουργία μιας τέτοιας δομής στο νησί μας.
Η Σάμος δεν πρέπει να χάσει αυτή την ευκαιρία που παρουσιάζεται.
Με εκτίμηση,
Πιτσίλκας Μιχαήλ
Ιδιοκτήτης ΚΔΑΠ ΜΕΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗ
Επικ.: 6944261767 – pitsilkas@kdapmeaprosvas
Comments
Σαμιακά
«Προορισμός Ελλάδα» και Σαμιώτικο Μοσχάτο


Σε Αμερική και Ευρώπη, στην Κεντρική και Νότια Αφρική η «Φωνή της Ελλάδας» μέσω της ΕΡΤ «μετέφερε» τις ευωδιές των ξηρών, ημίξηρων και γλυκών μοσχάτων κρασιών που παράγονται από τον Οινοποιητικό Συνεταιρισμό Σάμου, το συνεταιρισμό των αμπελοκαλλιεργητών του νησιού.
Τα 3.000 χρόνια αμπελοοινικής παράδοσης της Σάμου, η ιστορική-κοινωνική-οικονομική και πολιτιστική διαδρομή του ΕΟΣΣ που ιδρύθηκε το 1934 και κρατά μέχρι σήμερα τη συνεπή του πορεία, οι βραβεύσεις και οι διακρίσεις, τα πατρογονικά αμπελοτόπια και ο κάματος των καλλιεργητών, ξεδιπλώθηκαν ανά την Ελλάδα αλλά και σε 3 ηπείρους, την Τρίτη 20 Απριλίου 2021, μέσω της εκπομπής «Προορισμός Ελλάδα» που επιμελείται και παρουσιάζει η αξιόλογη δημοσιογράφος Χρυσάνθη Φραντζεσκάκη. (Ακρόαση:*Ψηφιακά μέσα από την τηλεοπτική πλατφόρμα της ΕΡΤ, στην ένδειξη: Voice of Greece *Διαδικτυακά μέσα από το webradio της ιστοσελίδας της ΕΡΤ http://webradio.ert.gr/i-foni-tis-elladas/)
Ακούστε το σχετικό ηχητικό:
https://soundcloud.com/uwc-967147571/mn0qfuq1pbeu
Comments
Σαμιακά
Χρ. Τριαντόπουλος: Παρουσίαση των μέτρων στήριξης της σεισμόπληκτης Σάμου στη Βουλή


Σε αναλυτική παρουσίαση στοιχείων σχετικά με την υλοποίηση των μέτρων στήριξης και αποκατάστασης σε περιοχές που επλήγησαν από τον σεισμό και την επακόλουθη πλημμύρα στη Σάμο τον περασμένο Οκτώβριο προέβη τη Δευτέρα 19 Απριλίου ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, στο πλαίσιο της συζήτησης στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής επί του νομοσχεδίου για την κρατική αρωγή, το οποίο και υπερψηφίστηκε την Τετάρτη.
Τόσο ο σεισμός στη Σάμο, όσο και ο μεσογειακός κυκλώνας Ιανός, αποτελούν δύο περιπτώσεις θεομηνιών που έπληξαν τη χώρα κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2020 και η αντιμετώπιση των επιπτώσεών τους τέθηκε υπό τον συντονισμό του Γενικού Γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών κ. Χρήστου Τριαντόπουλου. Η επιτυχής διαχείρισή τους, δε, αποτέλεσε «οδηγό» για την αντιμετώπιση και άλλων φυσικών καταστροφών, καθώς και έναυσμα για τη μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία του Υπουργείου Οικονομικών για τον εκσυγχρονισμό του καθεστώτος της κρατικής αρωγής σε πληγέντες από φυσικές καταστροφές.
Ειδικά ως προς την παροχή στήριξης των επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον σεισμό στη Σάμο, αλλά και από την πλημμύρα που ακολούθησε, έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η διαδικασία παροχή του 20% της ζημιάς σε 265 επιχειρήσεις. Πρόκειται για ποσό 729.432 ευρώ που αντιστοιχεί σε συνολική ζημιά 3.647.118,21 ευρώ. Παράλληλα, το ύψος της χρηματοδότησης στην Περιφέρεια και τους Δήμους για την αποκατάσταση υποδομών, δικτύων και λιμένων διαμορφώνεται σε 18.224.000 ευρώ, ενώ σημαντικοί είναι και οι πόροι που διατίθενται για τη στεγαστική συνδρομή για τα κτίρια των φυσικών και νομικών προσώπων (από τα Υπουργεία Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εσωτερικών, Υποδομών και Μεταφορών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής). Επίσης, το συνολικό διαθέσιμο ποσό προς τους σεισμόπληκτους δήμους για την κάλυψη των πρώτων αναγκών των πληγέντων νοικοκυριών και για οικοσκευή, διαμορφώθηκε σε 2.465.600 ευρώ. Τέλος, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού διαθέτει 1.091.000 ευρώ για την αποκατάσταση ιερών ναών και μνημείων.
Ο κ. Τριαντόπουλος σχολίασε χαρακτηριστικά: «Τόσο στον “Ιανό”, όσο και στον σεισμό της Σάμου, η ανταπόκριση του κρατικού μηχανισμού ήταν ταχύτατη. Μιλάμε, λοιπόν, για στήριξη στην πράξη, όχι στα λόγια. Η άμεση κινητοποίηση για την ανακούφιση των πληγέντων ήταν αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας υπό την καθοδήγηση του Πρωθυπουργού, με την ενεργή συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων, όπως τα Υπουργεία Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εσωτερικών, Υποδομών και Μεταφορών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθώς και ο ΕΛΓΑ.
Η υλοποίηση των μέτρων στήριξης και αποκατάστασης περιλάμβανε την ενεργό συμμετοχή τόσο των Υπουργών, όσο και των αρμόδιων Γενικών Γραμματέων, με συχνή παρουσία στο πεδίο και συνεργασία με όλες τις βαθμίδες τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά και με τους παραγωγικούς φορείς, ενώ σημαντική ήταν και η συνεισφορά των Βουλευτών σε κάθε πληττόμενη περιοχή. Βασικό μέλημα της Κυβέρνησης είναι να βοηθήσει όσο το δυνατόν ταχύτερα τους πληγέντες να επανέλθουν στους κανονικούς τους ρυθμούς – και προς αυτή την κατεύθυνση συνεχίζουμε και με την προώθηση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Οικονομικών για την κρατική αρωγή».
Μπορείτε να διαβάσετε την πλήρη παρουσίαση σχετικά με τις δράσεις της Κυβέρνησης για τη στήριξη των πληγέντων από τον σεισμό της Σάμου στο https://bit.ly/3n0HlV0.
Comments
- Σαμιακά5 ημέρες ago
Οριοθετήθηκε η φωτιά στα Κοντακαίικα
- Σαμιακά6 ημέρες ago
Πυροσβεστική:Νωρίτερα ξεκινάει η αντιπυρική περίοδος για τον Ν.Σάμου
- COVID-197 ημέρες ago
ΕΟΔΥ: 12 νέα κρούσματα στη Σάμο – 1 στην Ικαρία
- Σαμιακά6 ημέρες ago
Φοιτητικός Σύλλογος Μαθηματικού Σάμου: «Γινόμαστε φοιτητές ξανά»
- Σαμιακά7 ημέρες ago
Τέλος από 1η Ιουλίου το οικονομικό βοήθημα σε αιτούντες άσυλο που δεν φιλοξενούνται σε επίσημες δομές
- Σαμιακά6 ημέρες ago
Η ΔΕΗ για το θανατηφόρο εργατικό ατύχημα στη Μονάδα 5 του Αγίου Δημητρίου
- COVID-196 ημέρες ago
8 κρούσματα στη Σάμο
- Αστυνομικά - Λιμενικά2 ημέρες ago
Θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα στην Ικαρία