“Υπέρ πίστεως και Πατρίδος” του Μητροπολίτη Σάμου κ.κ. Ευσεβίου

Η Επέτειος της 28^ης Οκτωβρίου 1940 υπενθυμίζει στο λαό μας ένα ιστορικό έπος και μία ακόμη μεγάλη στιγμή εξάρσεως της πίστεως στο Χριστό και την Παναγία. Η θρησκευτικότητα και ο πατριωτισμός θωράκισαν την ψυχή του Γένους για να αντέξει μια εισβολή και μία κατοχή από τις σκληρότερες που γνώρισε ποτέ ο Ελληνισμός. Προϋπόθεση για τη σωτηρία της πατρίδος τέθηκε η ενότητα της Πίστεως. Το αρχαίο: «ὑπέρ βωμῶν  καί ἑστιῶν», μεταγλωτίστηκε στό σύγχρονο: «ὑπέρ πίστεως καί πατρίδος», για να βεβαιωθεί για μια ακόμη φορά πως στη συνείδηση των γενεών η συνάρτηση της Θρησκείας και της Πατρίδος διαιωνίζεται με θαυμαστή συνέπεια.

Οι Αγωνιστές των Βορειοηπειρωτικών βουνών έκαναν την πατρίδα μας πανανθρώπινο έμβλημα, γιατί μέσα στις ψυχές τους παρέμεναν αδιαίρετες οι έννοιες του Χριστού και της Ελλάδος. Το θαύμα του αμυντικού πολέμου του 1940-41 οφείλεται στα βαθειά θρησκευτικά βιώματά μας. Εάν ήμασταν ανερμάτιστοι στην πίστη και στα ιδεώδη, δεν θα είχαμε το ηθικό σθένος να κρατήσουμε το βάρος της τρομερής πολεμικής μηχανής του Άξονα. Θα αφήναμε ανυπεράσπιστα τα σύνορα διερωτώμενοι «γιατί να πολεμήσουμε», όπως έπραξαν άλλοι λαοί της Ευρώπης διαβρωμένοι στην πίστη τους και στον πατριωτισμό τους. Στηριχθήκαμε στις έννοιες της Θρησκείας και της Πατρίδος, που βρίσκονται έξω από τον κόσμο της φθοράς και γράψαμε Ιστορία Θαυμάτων. Η Εκκλησία και πάλι πρωτοστάτησε ποικιλότροπα στην ευόδωση του ελληνοιταλικού πολέμου του 1940 συμβάλοντας –ανάμεσα στα άλλα, στην ψυχική θωράκιση των υπέρ της ελευθερίας αγωνιστών, στην ανύσταχτη ηθική ενίσχυση στο μέτωπο, στην συμπαράσταση του λαού στα μετόπισθεν.

Το Έπος του 1940-41 δεν ανήκει μόνο στους πρωταγωνιστές του. Ανήκει και σε μας και στις γενεές των Ελλήνων που έρχονται. Αρκεί να μην ξεχνούμε τις κινητήριες δυνάμεις του, την πίστη και τον πατριωτισμό.